Uzależnienie od substancji psychoaktywnych zgodnie z definicją oznacza silną, kompulsywną  potrzebę  zażywania określonej substancji, aby doświadczyć jej wpływu na psychikę lub by uniknąć objawów związanych z występowaniem zespołu abstynencyjnego. Definicja jest na tyle szeroka, że obejmuje nie tylko uzależnienia od alkoholu (link do alkoholu) czy nikotyny, ale również od substancji psychoaktywnych. Objawy uzależnienia od innych niż alkohol substancji psychoaktywnych będą różniły się w zależności od indywidualnych predyspozycji, okresu zażywania oraz przede wszystkim od rodzaju substancji. Obecnie coraz częściej, zwłaszcza wśród młodych ludzi obserwuje się przyjmowanie wszystkiego co działa odurzająco, stąd w ośrodkach terapii uzależnień zajmujących się głównie terapią osób uzależnionych od alkoholu coraz częściej leczą się pacjenci uzależnieni jednocześnie od wielu substancji psychoaktywnych.

Szczególnie niebezpieczny czas, w którym człowiek jest podatny na różnego rodzaju uzależnienia, to adolescencja. Okres dojrzewania wiąże się z eksperymentowaniem, co  z czasem może wymknąć się spod kontroli doprowadzając do  destrukcji. Do najczęściej wymienianych przyczyn łączenia kilku substancji psychoaktywnych zalicza się:

• ciekawość poznawczą, chęć spróbowania czegoś, co jest nielegalne i zakazane,
• chęć odurzenia się dla chwilowej przyjemności,
• uzyskanie szybszego i silniejszego stanu odurzenia,
• nudę, brak pomysłów na ciekawe spędzenie wolnego czasu,
• presję środowiska rówieśniczego, potrzebę akceptacji i zaimponowania innym,
• pragnienie ucieczki od problemów zewnętrznych (np. rodzinnych) i wewnętrznych (emocjonalnych, np. nieśmiałości, niskiej samooceny),
• modelowanie zachowań osób starszych (naśladowanie kolegów, rodziców-narkomanów itp.).

Kolejnym problemem, powiązanym z uzależnieniami krzyżowymi i mieszanymi, są interakcje. Nawet leki bez recepty mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, jeśli są połączone z alkoholem lub narkotykami.